Ibrahim Sirčo, odlazak velikog golmana i sportskog vaspitača

Ibrahim Sirčo, golman FK Sarajevo, prvog bosanskohercegovačkog fudbalskog šampiona u ex Jugoslaviji (1966/67), preminuo je u rodnom Visokom 27. septembra 2020. Sjećanje našeg saradnika Božidara Stanišića o tom izuzetnom liku jugoslovenskog sporta

Možemo li danas barem zamisliti jednog vrhunskog fudbalera koji po završetku uspješne karijere radi kao profesor fizičkog vaspitanja u srednjoj školi, sav se posvećuje radu sa mladim sportistima i u tome nalazi smisao svog odgojnog djelovanja u društvu? Ima li ga ne samo u Regionu, već i u Evropi? Lično nemam takvih podataka. Blago onom ko ih ima! Takav je bio, u našem bosanskom i jugoslavenskom birvaktile golman FK Sarajevo, prvog be-ha šampiona u fudbalu. To je bila moja prva pomisao po primitku tužne vijesti iz mog rodnog grada. Druga: utihnuo je jedan glas razuma i poštenja u današnjoj Bosni, koji vrijedi više od svakog materijalnog blaga.

Sportska i vaspitačka karijera

Ibrahim Sirčo rođen je u Visokom, 1940. Jedinstven je slučaj u Jugoslaviji da su četiri brata nastupala u saveznim takmičenjima: Rešad (1938-1994) i Ibrahim u fudbalskim, Nevzet (1942) i Mirsad (1943) u rukometnim. Ibrahim je od 1956. do 1962. u Visokom bio rukometni golman Mladosti i fudbalski, u Bosni. Potom se definitivno odlučio za fudbal i, nakon godine provedene u kakanjskom Rudaru, potpisao je svoj prvi ugovor sa FK Sarajevom, prvoligašem u kojem će doživjeti najblistavije trenutke, klupske i vlastite. Taj klub donio je prvu nacionalnu šampionsku titulu u fudbalu Bosni i Hercegovini u sezoni 1966/67. (Prethodno je samo Borac iz Banjaluke osvajao titule šampiona u rukometu. ) U jednom od svojih posljednjih intervjua Ibrahim Sirčo je podcrtao da je ta titula na svoj način bila podsticaj košarkašima i rukometašima, te sljedećoj šampionskoj na čelu sa Safetom Sušićem. Naravno, mislio je i na titule evropskih šampiona: sarajevske Bosne u košarci (1979) i banjalučkog Borca u rukometu (1976) te Kupa EHF (1991). Pored svih napora u bavljenju profesionalnim sportom, diplomirao je na Fakultetu sportova u Sarajevu. Nakon prelaska u Željezničar (1970), fudbalsku karijeru završio je u brčanskom drugoligašu Jedinstvu (1971).

Od 1971. do 2005. bio je profesor fizičkog vaspitanja u visočkoj Gimnaziji, zatim u Mješovitoj školi.

Omaž mom profesoru Zdenka Antovića

Nadaleko poznati visočki rukometaš i trener¹, dugogodišnji pažljivi hroničar sportskih i kulturnih zbivanja iz nekad i sada, tužnim povodom napisao je Omaž mom profesoru, koji je poslao rodbini Ibrahima Sirče, prijateljima i saradnicima. Osim podsjećanja na njegovu sportsku karijeru, dao je i svoj pogled na djelovanje tog sportskog vaspitača u školi, gradu i Bosni i Hercegovini.

Dolaskom u Gimnaziju, profesor Sirčo pokreće uspavano Srednjoškolsko sportsko društvo Mladost koje u organizacionom i rezultatskom pogledu doživljava pravo proljeće. Društvo Mladost, koje je okupljalo srednjoškolsku omladinu, organizuje interna školska takmičenja, pokreće saradnju sa drugim školama, srednjoškolci učestvuju na svim gradskim turnirima i prvenstvima u malom nogometu, košarci, stonom tenisu, šahu... Odlasci na Gimnazijade postaju istinske nagrade učenicima. Uspješno se sarađuje sa Društvom za tjelesno vaspitanje Partizan, Rukometnim klubom Vitex, Sportskim savezom za fizičku kulturu opštine Visoko... Naročito se izdvajaju zasluge profesora Sirče u osvajanju zlatnih medalja na srednjoškolskim Malim olimpijskim igrama u rukometu u Tuzli i Goraždu, te fudbalu u Prijedoru. Iz ovoga perioda vrijedno je izdvojiti i uspjehe visočkih košarkaških srednjoškolaca kao pobjednika regije Sarajevo. Jedan od najznačajnijih njegovih rezultata, kao sportskog djelatnika je što se pojavljuje kao osnivač Omladinskog košarkaškog kluba Visoko, 1976. godine. Ibrahim Sirčo je pokretač izgradnje košarkaškog terena na Gradskom stadionu uz pomoć Opštine Visoko i tadašnjeg Vojnog garnizona Jugoslovenske narodne armije u Visokom. Bio je dugogodišnji član Saveza za fizičku kulturu opštine Visoko. Osam godina bio je član Izvršnog odbora Saveza fizičke kulture BIH, a četiri godine predsjednik Komisije za programiranje i razvoj fizičke kulture BIH. U svom bogatom životnom vijeku dobio je osim prigodnih nagrada i niz priznanja, a izdvaja se jedno od najvećih sportskih priznanja Republike Bosne i Hercegovine: Dvadesetpetomajska nagrada iz oblasti fizičke kulture. Sportski savez općine Visoko dodijelio mu je februara 2016. godine Nagradu za životno djelo u sportu.

Neke sličice iz djetinjstva i mladosti

Rano ljeto 1967... Kroz moj rodni gradić prolaze navijači Sarajeva, ispred njih nekoliko fića – sirene se oglašavaju kao da su brodske! Vijore se zastave – bordo klupske i državne, ore se pjesme navijača. (Ima, naravno, i onih koji ismijavaju Želju, vječitog rivala.) U posljednjoj utakmici prvenstva Sarajevo je pobijedilo Crvenu zvezdu – 2:1. Sve do te godine titule su osvajali samo klubovi iz takozvane Velike četvorke: Crvena zvezda, Dinamo, Partizan i Hajduk... Na golu ekipe u bordo dresovima, prvog šampiona iz Bosne i Hercegovine, bio je naš sugrađanin Ibrahim Sirčo. Od 30 utakmica odigrao 25. Zagrebački Dinamo morao se zadovoljiti titulom vicešampiona. U istom periodu Sarajevu je za dlaku izmakla pobjeda u finalu Kupa Maršala Tita, protiv Hajduka u Splitu. (Mnogo godina kasnije neki igrači splitskih bilih su priznali da je Sarajevo zaslužilo tu titulu a ne njihov klub.) U jesen iste godine Sarajevo je odigralo dvije utakmice sa Mančester Junajtedom, koji je tada predvodio slavni Best. Ali gol Sarajeva u tom periodu branio je Refik Muftić. I u Visokom je bilo posvuda plakata za tu, danas istorijsku utakmicu. U Sarajevu – 0:0, poraz na Old Trafordu – 2:1. Engleska štampa bila je kritična prema sumnjivoj pobjedi svog kluba.

Ljeto 1976... Pored rukometnog igrališta evo, konačno, i košarkaškog! Profesor Sirčo sja od zadovoljstva. On, utemeljitelj prvog visočkog košarkaškog kluba, sa svojim momcima sada ima pravi teren. Nije važno što je napolju, a ne u nekoj dvorani. Kiša, sunce, hladnoća, vrućina – nema veze! U tom klubu bio je sve - od trenera do organizatora putovanja, od predsjednika do blagajnika. (Skromni ljudi uvijek nađu svoje mjesto u sportu i, uopšte, društvu.) Njegovom zaslugom sedamdesetih godina Visoko je imalo opštinsku ligu u košarci. Ko se od nas starijih i danas ne sjeća utakmica zimskih turnira u dvorani Sportskog društva Partizan i onog divnog, mladalačkog entuzijazma?

Poruke jednog istinskog sportiste

Tužnim povodom odslušao sam nekoliko televizijskih intervjua sa profesorom Sirčom, koje dao u svojim sedamdesetim. Ovom prilikom izdvojiću nekoliko argumenata. Jedan od njih je tehnički. Smatrao je uzaludnim svaki golmanski trud ako golman ne vodi računa o ispravnom postavljanju prema šuterima... Drugi se tiču njegovih sjećanja i pogleda na prošlost, sportske edukacije i kritike sadašnjeg stanja u bosanskohercegovačkom sportu. Rado se sjećao brojnih zimskih turneja FK Sarajevo, kada je nastupalo na raznim turnirima na Bliskom istoku. Posebno poštovanje iskazivao je prema Rajku Mitiću (1922-2008), legendi jugoslavenskog fudbala i treneru one slavne reprezentacije koja je izgubila od Italije u Rimu 1968, u finalu. Mitić je bio prvi selektor jugoslavenske reprezentacije koji je pozivao igrače izvan klubova Velike četvorke. Tako su onomad za Jugoslaviju igrali Mirsad Fazlagić i Vahidin Musemić, perjanice šampionske ekipe Sarajeva. Čini se da je nerado govorio o našem bratoubilačkom ratu, a radije o lijepim susretima. Rado je isticao poslijeratni susret sa Ilijom Petkovićem, u Smederevu. Kritički je govorio o odnosu klubova prema pohađanju školske nastave mladih igrača. U njegovoj generaciji Sarajeva niko bio bez diplome srednje škole ili nekog fakulteta. Kritički se odnosio prema devijantnom ponašanju današnjih navijača u Bosni i Regionu i njihovim zlokobnim imenima. Ne, nikako nije uspio da „sažvače“ aktuelne barijere za bavljenje mladih sportom. Mislio je tom prilikom i na apsurd mjesečnih uplata za treninge. Imaju li svi roditelji novaca za to? Naravno, i za sportsku opremu. Nije to bila nikakva odbrana bivših vremena već logičan poziv na razmišljanje o razlozima aktuelnog gubljenja potencijalnih talenata.

Životni i sportski put Ibrahima Sirče je put uspjeha i poštovanja (Zdenko Antović).

Autor ovog prigodnog sjećanja i to potpisuje.

 

( 1) Antović je 17 godina igrao u provoligašu Vitexu iz Visokog; odigrao je 120 utakmica za omladinske selekcije Jugoslavije, 23 za seniore. Na Svjetskom prvenstvu u Švedskoj za U-21, kao kapiten nacionalne reprezentacije Jugoslavije, osvaja bronzanu medalju. U Italiji je proveo 10 godina. Prvo kao igrač HC Prato koncem 80-ih, zatim trener iste ekipe. Potom je 90-ih bio trener Pallamano Scarperia Firenze, HC Tiger Palermo, HC Messina, HC  Mazzara del Vallo.