Sali Berisha - Igor Lukšić
Zvaničnici u Podgorici i Tirani mogu biti zadovoljni: sve pretpostavke za razmah saradnje ove dvije susjedne države su već ispunjene. Politički odnosi su odlični, ekonomski se dnevno poboljšavaju, a granica se može prelaziti biometrijskom ličnom kartom.
Između te dvije zemlje postoji čak i zajednički granični prelaz, što je jedinstven slučaj na Balkanu. Naime, uz podršku EU je u mjestu Sukobin, kod Ulcinja, (Muriqan u Albaniji) otvoren najmoderniji granični prelaz u regionu. U zajedničkoj zgradi smještene su carine i policije dvije države, što je znatno poboljšalo efikasnost u borbi protiv organizovanog kriminala. Albanija i Crna Gora imaju i zajedničke granične patrole, a funkcioneri dvije zemlje su krajem januara ove godine potpisali sporazum o otvaranju još jednog graničnog prelaza.
Crnogorski premijer Igor Lukšić kaže da prostora za poboljšanje saradnje ima još dovoljno. „Jer, integracioni procesi se zasnivaju na regionalnoj saradnji, a regionalna saradnja se zasniva na dobrosusjedskim odnosima“, ističe on i dodaje da su manjine koje žive u ovim zemljama odličan most saradnje.
Isti je stav njegovog kolege, predsjednika vlade Albanije Salji Beriše koji navodi da dvije zemlje na najbolji način trebaju iskoristiti ogromne zajedničke resurse i ljepote Skadarskog jezera, rijeke Bojane i masiv Prokletija. Ti „balkanski Alpi“ trebali bi,
prema zamisli crnogorskih i albanskih funkcionera, postati park mira.
Stoga je već preduzeto niz koraka kako bi se realizovale ove ideje. Najdalje se odmaklo u proglašavanju Skadarskog jezera rezervatom biosfere, što će se obaviti tokom ove godine. „Na taj način to najveće jezero na Balkanu će biti stavljeno pod zaštitom UNESKO-a i imaće planetarnu vrijednost“, kaže čelnik ekološke organizacije „Zeleni korak“ Dželal Hodžić. On tvrdi da znatnu podršku realizaciji ovih projekata i poboljšanju sardnje pruža Evropska unija preko svojih IPA-fondova.
Posebno se to odnosi na bolju saobraćajnu povezanost. To je tim značajnije ukoliko se zna da će preko Albanije i Kosova, kada se završi izgradnja autoputa od Prizrena do granice sa Srbijom, brže stizati od Podgorice do Beograda nego što je to sada moguće!
Dvije vlade su, inače, dogovorile i uspostavljanje brodske linije na Skadarskom jezeru između Virpazara i Skadra, te realizaciju niza projekata iz oblasti nautičkog, lovnog i sportsko-rekreativnog turizma.
Interesantno je, možda, istaći da su gosti Albanije na petom mjestu po ukupnom broju dolazaka u turističkim mjestima Crne Gore, ali i da građani Crne Gore sve češće borave u Albaniji. U toj zemlji su, inače, cijene prehrambenih proizvoda znatno jeftinije nego u Crnoj Gori, pa mnogi mještani prigraničnih crnogorskih gradova idu barem jednom mjesečno u kupovinu u obližnji Skadar.
Dvije vlade su još jednom potvrdile spremnost da se međusobno ispomažu u evroatlantskim integracijama. Jer, Albanija je već članica NATO-a, dok Crna Gora to tek treba da postane. Istovremeno je Crna Gora korak i po ispred Albanije u procesu pridruživanja EU. Indikativno je svakako da u Evropskoj komisiji postoji „Direktorat za Albaniju i Crnu Goru“.
